बुटवल : सरकारले दिएको अनुदान दुरुपयोग भएका थुप्रै उदाहरण छन् । पछिल्लो समय कतिपय व्यवसायीहरुले सरकारी अनुदान लिनकै लागि पनि व्यवसाय शुरु गरेको पाइन्छ । तर, बुटवल उपमहानगरपालिका १९ मिलनटोलका सन्त बहादुर बोहरालाई उपमहानगरपालिकाले दिएको दुई घार माहुँरी ‘बरदान’ सावित भयो ।
चार वर्ष अघि उनले माहुरीपालन व्यवसाय गर्न चाहनेका लागि घार पाइने खबर पाएपछि वडा कार्यालयमा अनुदानका लागि निवेदन दिएका थिए । वैदेशिक रोजागरीका लागि यूएइमा गएका उनी त्यहाँ पाँच वर्ष काम गरेर घर फर्किएका हुन् । विदेशबाट फर्किएपछि एक वर्ष घरमै खाली समय गुजारे ।
वडाले छनौट गरेर उपमहानगरपालिकाले दुई घार माहुरी अनुदानमा दिएपछि बोहराको घरमै व्यवसायिक यात्रा थालनी भएको हो । ३८ वर्षिय उनले घरमै बोधी कृषि फर्म संचालनमा ल्याए । अनुदानमा पाएको दुई घार सहित आफूले खरिद गरेको १ घार गरी तीन घार माहुरीबाट व्यवसाय थालेका उनको घरमा अहिले १ सय २० भन्दा बढी माहुरीका घार छन् । ५५ वटा खाली घार रहेको उनले बताए । एपिस मेलिफेरा र एपेक्स सेरेना जातको माहुरी उनले पालेका छन् ।
‘शुरुमा ५० जनाले अनुदानमा माहुरीका घार पाएका थियौँ’,उनले विगत सुनाउँदै भने,‘सवै साथीहरु पलायन हुनुभएछ, अहिले व्यवसाय निरन्तर गर्ने मै मात्र रहेछु ।’ उनले व्यवसायलाई अझ विस्तार गर्दै लैजाने योजना बनाएका छन् । उनको घर अहिले चारैतिर बसेका माहुरीका घारले घेरिएको छ ।
करिव २५ हजार लगानीबाट शुरु गरिएको व्यवसाय अहिले झण्डै १० लाख रुपैयाँ बढीको पूँजी भएको छ । माहुरीका प्रति घारलाई आठ हजारमा उनले विक्री गर्छन् । सिजनमा कम्तीमा तीन पटक मह काढ्ने गरिएको बोहराले सुनाए । ‘वार्षिक करिव १० लाख रुपैयाँ मह बेचेर कारोवार हुन्छ’,उनले भने,‘खर्च कटाएर करिव चार÷पाँच लाख रुपैयाँ कमाउँछु ।’
पछिल्लो समय कतिपय व्यवसायीहरुले सरकारी अनुदान लिनकै लागि पनि व्यवसाय शुरु गरेको पाइन्छ । तर, बुटवल उपमहानगरपालिका १९ मिलनटोलका सन्त बहादुर बोहरालाई उपमहानगरपालिकाले दिएको दुई घार माहुँरी ‘बरदान’ सावित भयो ।
उत्पादन भएको धेरैजसो मह गाउँघरमै विक्री हुने गरेको उनले बताए । तर, सोँचे अनुसार उनले बजार पाएका छैनन् । व्यवसाय बढ्दै गएपछि उपमहानगरपालिकाले विभिन्न समयमा मेशिन सहित नगद अनुदान दिन थालेको समेत उनले जानकारी गराए । ‘केही मानिसहरुले अनुदान लिएर दुरुपयोग गरेको पनि समाचारमा सुन्ने गर्छु’,बोहरा सुनाउँछन्,‘राज्यले हामीले केही गर्नका लागि हौसला दिएको हो त्यसलाई दुरुपयोग गर्नुहुँदैन् ।’ ३८ वर्षिय बोहरा विहानदेखि साँझसम्म घरैभरी भएका माहुरीको हेरचाहमा व्यस्त हुने गरेका छन् । उनको कर्मलाई श्रीमती शारदा बोहरा क्षेत्रीले साथ दिएकी छन् ।
नगरक्षेत्रकै नमुना किसानको रुपमा बोहराले पहिचान बनाएको बुटवल उपमहारनगरपालिकाका कृषि अधिकृत सन्तोष जिसीले जानकारी गराए । ‘५० घार बढीमा माहुरीपालन गर्ने १० वटा फर्महरु छन्’,जिसीले भने,‘ती मध्ये दुई घार अनुदान लिएर सयौँ घारमा माहुरीपालन गर्ने किसान उहाँ नै हो ।’ उनका अनुसार बोहराको फर्म नगरक्षेत्रकै ठूलो हो । नगरपालिकाले किसानले उत्पादन गरेको मह विक्रीका लागि विभिन्न प्रवद्र्धनका कार्यक्रमहरु संचालन गर्दै आएको जिसीले सुनाए । बुटवलको भित्री भागमा प्रशस्त जंगल, मकै, तरकारी र सूर्यमूखी फूल लगाउने किसानहरु बढ्दै जानुले चरन क्षेत्र भएका कारण माहुरीपालनको राम्रो संभावना रहेको जिसीले जानकारी गराए ।